Θάνος Μικρούτσικος: Εμπάργκο (1982)

Έχοντας ολοκληρώσει έναν πολύ αποδοτικό κύκλο συνθέσεων στην εταιρία Lyra κατά το διάστημα 1975-1981 ("Πολιτικά τραγούδια", "Καντάτα για τη Μακρόνησο & Σπουδή στον Μαγιακόφσκι", "Φουέντε Οβεχούνα", "Τροπάρια για φονιάδες", "Μουσική πράξη στον Μπρεχτ", "Τραγούδια της λευτεριάς", "Ο Σταυρός του Νότου", "Ευριπίδης  IV") ο σημαντικός συνθέτης Θάνος Μικρούτσικος θα συνεργαστεί για μια τριετία με την εταιρία CBS (Sony), όπου θα καταθέσει ένα νέο, μικρότερο σε ποσότητα, αλλά ιδιαίτερα σημαντικό σε ποιότητα κύκλο ηχογραφήσεών του. Η αρχή έγινε το 1981 με το δίσκο "Συναυλίες '81", όπου μοιράζεται το υλικό με τον Χρήστο Λεοντή. 

Αμέσως μετά έρχεται μια κορυφαία στιγμή σε ολόκληρη τη συνθετική του πορεία. Ένας από τους πιο αγαπημένους μου δίσκους κι ένα κόσμημα γενικότερα του μουσικού μας πολιτισμού, το πολυσύνθετο έργο "Εμπάργκο" που κυκλοφόρησε το 1982, αφού νωρίτερα ο συνθέτης το επικοινώνησε στο κοινό του με δεκάδες συναυλίας σε ανοιχτούς χώρους.

Το "Εμπάργκο" είναι ένας πλήρης κύκλος τραγουδιών που εκφράζει απόλυτα το περιεχόμενο του όρου, καθώς συνδυάζει ιδανικά τα καλύτερα μουσικά υλικά απ' τη μεριά του συνθέτη με τους σπουδαίους στίχους, ασφαλώς υψηλών ποιητικών προδιαγραφών, του Άλκη Αλκαίου, ενός βαρυσήμαντου τεχνίτη του λόγου που εδώ κάνει την πρώτη δισκογραφική του παρουσία με μια σειρά μελοποιημένων ποιημάτων, τα οποία την επόμενη χρονιά εκδόθηκαν κιόλας σε βιβλίο από την Εταρεία Νέας Μουσικής.

Ο συνθέτης ελίσσεται με μοναδική ευχέρεια σε διάφορα μουσικά πεδία. Ο ήχος ακούγεται πιο σκληρός και αιχμηρός κινούμενος αποφασιστικά προς την κατεύθυνση του ροκ με συνεχείς τζαζ αναφορές, χωρίς να έχει εξοβελιστεί ωστόσο και το λαϊκό στοιχείο. Απόδειξη: Το μεγαλειώδες ζεϊμπέκικο "Ερωτικό", γνωστό και ως "Πιρόγα", που πέρασε στον κόσμο κι έχει γίνει πλέον κλασικό και με πάμπολλες νεότερες επανεκτελέσεις. Η ενορχήστρωση υπηρετεί ιδανικά το νέο ήχο του συνθέτη. Πιάνο, ξύλινα πνευστά, βιολί, τρομπέτα και τύμπανα επιστρατεύονται σ' αυτή την κατεύθυνση με τρόπο απόλυτα πειστικό. 

Η ποιητική του Αλκαίου επιβάλλει έτσι κι αλλιώς τον καινούργιο ηχητικό κόσμο του συνθέτη. Θεματολογία που διατρέχει μνήμες ματωμένες από την ελληνική και διεθνή πολιτική εμπειρία μ' έναν διαρκή ελεγειακό τόνο ακόμη κι όταν παλεύει να μας προσφέρει ένα χαμόγελο. Η εισαγωγή μας δίνει έναν επιγραμματικό μανιφέστο περί τέχνης από τον Βλαδίμηρο Μαγιακόφσκι που αποδίδει ο ίδιος ο συνθέτης με το πιάνο του. Το συγκλονιστικό "Κακόηθες μελάνωμα", το "Ερωτικό", η "Γραμμαγραφία" και η "Πρωινή ή βραδινή σερενάτα" αποτελούν σίγουρα μερικές από τις κορυφώσεις της τέχνης του Μικρούτσικου. 

Ένα τόσο δύσκολο και απαιτητικό υλικό προφανώς απαιτεί και ανάλογης βαρύτητας ερμηνευτές. Η Μαρία Δημητριάδη παραμένει δίπλα στον συνθέτη ως η ιδιανική του ερμηνεύτρια και μας δίνει ερμηνείες αναφοράς. Έξοχες είναι επίσης και οι ερμηνείες του Μανώλη Μητσιά, του Κώστα Καράλη και ιδίως του Βλάση Μπονάτσου που μας αποκαλύπτει ένα ερμηνευτικό πρόσωπο, το οποίο δύσκολα μπορούσε να περιμένει κανείς από τις προγενέστερες ηχογραφήσεις του.

(c) LP | CBS | 1982 | Πηγή: d58