Σταύρος Ξαρχάκος: Θεατρικά (1985)

Από την πλούσια θεατρική μουσική εργογραφία του Σταύρου Ξαρχάκου σταχυολογήθηκαν χαρακτηριστικά δείγματα σε μια έκδοση της Columbia που κυκλοφόρησε το 1985 με το λιτό τίτλο "Θεατρικά" και περιλαμβάνει χαρακτηριστικά θέματα (οργανικά ή τραγούδια) από τις παραστάσεις: Κόκκινα φανάρια (1962), Μην πατάτε τη χλόη (1965), Κομέντια (1973) και Κόκκινα τριαντάφυλλα για μένα (1974).

Κατά τη θεατρική σεζόν 1961-62 λοιπόν ανέβηκε στο Θέατρο Πορεία η ιστορική θεατρική παράσταση "Κόκκινα φανάρια" σε κείμενο του Αλέκου Γαλανού και σκηνοθεσία του Αλέξη Δαμιανού με πρωταγωνιστές τους Θόδωρο Έξαρχο, Νίκο Μπιρμπίλη, Κούλα Αγαγιώτου, Κατερίνα Χέλμη, Μαίρη Χρονοπούλου, Βούλα Χαριλάου και Αλέξη Δαμιανό. Ο Ξαρχάκος έγραψε μια υπέροχη σειρά μλεωδικών θεμάτων και μαζί δυο καθαρόαιμα λαϊκά τραγούδια ("Κόκκινα φανάρια", "Τι να την κάνεις τη ζωή") σε στίχους του Αλέκου Γαλανού που ερμήνευσε έξοχα η Πόλυ Πάνου, ενώ η μεγάλη επιτυχία της παράστασης οδήγησε την επόμενη χρονιά στο γύρισμα της ομώνυμης ταινίας, όπου ο συνθέτης πρόσθεσε και καινούργια τραγούδια. Στο δίσκο φιλοξενούνται τα δυο λαϊκά τραγούδια με τη φωνή της Πόλυς Πάνου, καθώς και δυο χαρακτηριστικές οργανικές μελωδίες. 

Η δεύτερη παράσταση που ανθολογείται στο δίσκο είναι ένα μιούζικαλ του 1965 με τίτλο "Μην πατάτε τη χλόη" των Βαγγέλη Γκούφα και Βασίλη Ανδρεόπουλου σε σκηνοθεσία Κωστή Μιχαηλίδη που ανέβηκε χωρίς επιτυχία στο Θέατρο Μετροπόλιταν με πρωταγωνιστές τους Κώστα Βουτσά, Μάρω Κοντού, Γιώργο Κωνσταντίνου, Ανδρέα Ντούζο, Μαριάννα Κουράκου και Αλέκο Τζανετάκο. Ο Ξαρχάκος έγραψε και πάλι υπέροχα τραγούδια και μελωδίες. Εδώ ακούστηκε το κλασικό τραγούδι "Τα τρένα που φύγαν" με τη συναρπαστική ερμηνεία της Βίκυς Μοσχολιού, αν και η αρχική μελωδία είχε ακουστεί νωρίτερα στην ταινία "Αμόκ" (1963), ενώ το "Τραγούδι της Αθήνας", βασισμένο στην ίδια μελωδία αλλά με πιο γοργό ρυθμό είχε ακουστεί και στην ταινία "Η Ελλάς χωρίς ερείπια" (1964). Στην ίδια παράσταση επίσης ακούστηκαν και τα τραγούδια "Φως της αυγής" και "Από βυθό σ' άλλο βυθό" με τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση. 

Το 1973, τη χρονιά που ο Σταύρος Ξαρχάκος έγραψε τη μουσική για την εμβληματική παράσταση "Το μεγάλο μας τσίρκο", παράλληλα επένδυσε μουσικά και την παράσταση "Κομέντια", βασισμένη στο ομώνυμο αλληγορικό θεατρικό παραμύθι του Γιώργου Σκούρτη, που παίχτηκε στο Ανοιχτό Θέατρο σε σκηνοθεσία του Γιώργου Μιχαηλίδη με πρωταγωνιστές τους Λευτέρη Βογιατζή, Σοφοκλή Πέππα και Σοφία Σπυράτου. Χορωδιακά τραγούδια και οργανικά θέματα κοσμούν το θαυμάσιο αυτό soundtrack, όπου τραγουδούν ο Νίκος Ξυλούρης και ο ίδιος ο συνθέτης.

Η τέταρτη θεατρική μουσική που ανθολογείται στο δίσκο έχει τίτλο "Κόκκινα τριαντάφυλλα για μένα" περιλαμβάνει τη μουσική και τα τραγούδια που έγραψε ο συνθέτης για την ομώνυμη θεατρική παράσταση πάνω στο σπουδαίο τετράπρακτο έργο του Ιρλανδού συγγραφέα Σον Ο΄Κέισι σε μετάφραση και στίχους του Παύλου Μάτεσι που ανέβασε το 1974 ο θίασος του Κώστα Καρρά στο Θέατρο Αλάμπρα. Το ομότιτλο αριστουργηματικό τραγούδι εδώ ακούγεται στην αρχική του εκτέλεση από τον Κώστα Καρρά, αλλά η δικαίωσή του ήρθε το 1976 με μια δεύτερη εκτέλεση από τη Δήμητρα Γαλάνη που περιλαμβάνεται στο δίσκο "Η Συμφωνία της Γιάλτας και της πικρής αγάπης τα τραγούδια".

(c) CD | Minos-EMI | 1985 | Πηγή: d58