Ο σκηνικός Θεοδωράκης: Ο εχθρός λαός (1975)

Το 1975 ο θίασος Τζένης Καρέζη και Κώστα Καζάκου ανεβάζει στο θέατρο Αθήναιον τη σημαντική θεατρική παράσταση "Ο εχθρός λαός" του Ιάκωβου Καμπανέλλη σε σκηνοθεσία Καζάκου, δυο χρόνια μετά την εμβληματική τους συνεργασία στην ιστορική παράσταση "Το μεγάλο μας τσίρκο". Η διαφορά είναι ότι στη μουσική τη θέση του Σταύρου Ξαρχάκου παίρνει ο Μίκης Θεοδωράκης σε μια εποχή εντονότατης δραστηριότητας μέσα στο μεταπολιτευτικό παροξυσμό που επικρατούσε με το έργο του. 

Η συνάντηση αυτή του συνθέτη με τον Καμπανέλλη ανανεώνει την παλιά τους σχέση, η οποία στα χρόνια του '60 μας είχε δώσει δύο τουλάχιστον μεγάλες στιγμές, πρώτα τη θεατρική παράσταση "Η γειτονιά των αγγέλων" (1963) και στη συνέχεια τον αριστουργηματικό κύκλο τραγουδιών "Η μπαλάντα του Μαουτχάουζεν" (1965).

Αξίζει να πούμε ότι το έργο αυτό του Ιάκωβου Καμπανέλλη - που εμφανώς παραπέμπει στο έργο του Ερρίκου Ίψεν "Ο εχθρός του λαού" - αποτελεί μια δυνατή πολιτική κραυγή που διατρέχει τη νεότερη ιστορία μας από τα μαύρα χρόνια του εμφυλίου και της σκοτεινής μετεμφυλιακής Ελλάδας ίσαμε το Πολυτεχνείο και τη Μεταπολίτευση. Έτσι, εύκολα κανείς μπορεί να λογαριάζει το έργο ως φυσική συνέχεια του "Μεγάλου μας τσίρκου". Και βεβαίως εύκολα επίσης καταλαβαίνει κανείς γιατί η εμπλοκή του Μίκη Θεοδωράκη σε μια τέτοια παράσταση μοιάζει απολύτως φυσιολογική, σχεδόν αναπόφευκτη.

Ο Μίκης έγραψε ένα μουσικό έργο αποτελούμενο από επτά τραγούδια και τέσσερα χορικά με το χαρακτηριστικό τίτλο "Χορός των τραμπούκων". Ξεχωρίζουν αμέσως τα τραγούδια "Αρνιέμαι" και "Σωτήρη Πέτρουλα". Το δεύτερο, γραμμένο δέκα χρόνια παλιότερα σε στίχους του συνθέτη, τώρα βρίσκει το χώρο να αναδειχθεί, ερμηνευμένο χαμηλόφωνα και πολύ εκφραστικά από τον ίδιο τον Μίκη. Βασικός ερμηνευτής των τραγουδιών ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου που την προηγούμενη χρονιά είχε ήδη ξανασυνεργαστεί με τον μεγάλο συνθέτη στο δίσκο "Προδομένος λαός". Μαζί του η Τζένη Καρέζη ερμηνεύει το συγκλονιστικό "Ο αδελφός τον αδελφό". Συμμετέχει επίσης χορωδία και η Μικρή Συμφωνική Ορχήστρα μαζί με κορυφαίους μουσικούς, όπως ο Τάτσης και η Έρση Αποστολίδη, ο Γιάννης και η Αλίκη Βατικιώτη, ο Σωτήρης Ταχιάτης, ο Ανδρέας Ροδουσάκης, ο Βασίλης Τενίδης, ο Τάσος Διακογιώργης και άλλοι.

(c) CD | Minos | 1975 | Remaster επανέκδοση: 2006 | Πηγή: d58