Ο δεύτερος κύκλος τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη για σκηνική παρουσίαση μέσα στο 1962 ήταν το περίφημο "Τραγούδι του νεκρού αδελφού" που παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 1962 στο θέατρο Καλουτά από το θίασο Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη, μερικούς μόλις μήνες μετά την παράσταση της "Όμορφης πόλης", αν και η μουσική γράφτηκε νωρίτερα.
Ο Μίκης εμπνεύστηκε το έργο ως μια συνέχεια του "Επιτάφιου" και το έγραψε κατά το διάστημα 1960-61 ευρισκόμενος ακόμη στο Παρίσι. Η αναφορά στην ομότιτλη παραλογή από το δημοτικό μας τραγούδι είναι εμφανής, καθώς το έργο αποτυπώνει μια σύγχρονη τραγωδία με θεματικό υπόβαθρο τον αιματηρό και αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο.
Την παράσταση σκηνοθέτησε ο Πέλος Κατσέλης και πρωταγωνίστησαν οι: Μάνος Κατράκης, Βέρα Ζαβιτσιάνου, Δέσποινα Μπεμπεδέλη, Νίκος Ξανθόπουλος, Μπέτυ Αρβανίτη και Μαρία Κωνσταντάρου. Όλα τα κείμενα και οι στίχοι των τραγουδιών υπογράφονται από τον συνθέτη με εξαίρεση το νανούρισμα "Κοιμήσου αγγελούδι μου" που έχει στίχους του Κώστα Βίρβου.
Το έργο ξεκινά με ένα "Δοξαστικό" σε οργανική μορφή, το οποίο σε μορφή τραγουδιού για φωνή και χορωδία αποτελεί και τον επίλογο. Το κύριο μέρος αποτελείται από επτά εξαιρετικής έμπνευσης τραγούδια, τα πιο πολλά γραμμένα σε ρυθμό ζεϊμπέκικου, ενώ παρεμβάλλονται και δύο υπέροχα λυρικά μέρη ("Κοιμήσου αγγελούδι μου", "Προδομένη αγάπη"). Στην παράσταση ακουγόταν επίσης το τραγούδι "Αλυσίδα" που όμως κόπηκε από τη λογοκρισία. Από τα μεγάλα τραγούδια του έργου γνώρισαν ευρεία απήχηση κυρίως τα "Απρίλης" και "Ένα δειλινό", αλλά έχω την άποψη ότι ένα άλλο είναι αυτό που επιβεβαιώνει με τρόπο αποστομωτικό τη μεγαλοφυία του Μίκη. Μιλώ για το αργό τελετουργικό ζεϊμπέκικο "Στα περβόλια", όπου ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης μας χαρίζει την κορυφαία ίσως ερμηνεία ολόκληρης της μεγάλης του καριέρας!
Στην ερμηνεία των τραγουδιών, εκτός φυσικά του Γρηγόρη Μπιθικώτση, έχουμε και τις καλλίφωνες ηθοποιούς της παράστασης Δέσποινα Μπεμπεδέλη και Βέρα Ζαβιτσιάνου, αν και στην πρώτη έκδοση του δίσκου το "Κοιμήσου αγγελούδι μου" το ερμήνευσε η λαϊκή τραγουδίστρια Γιώτα Λύδια. Στα μπουζούκια είναι το αχώριστο δίδυμο Λάκης Καρνέζης και Κώστας Παπαδόπουλος, ενώ το εξώφυλλο σχεδίασε ο Νίκος Νικολάου.
(c) LP | EMI Columbia | 1962 | Πηγή: d58
2 σχόλια:
Υπάρχει άραγε κάπου η ηχογράφήση της "Αλυσίδας" από τον Γρηγόρη Μπιθικώτση;
Την είχα δει την παράσταση και για χρόνια δεν την είχα ξανακούσει την "αλυσίδα",μέχρι το 1980 που ξαναπαίχτηκε το έργο αυτό.
Αν αξιωθούμε να την ξανακούσουμε με τον Μπιθικώτση,θα είναι θαύμα.
Dum spiro spero.
Δημοσίευση σχολίου